چه کارهایی بعد از نصب اوبونتو 16.04 انجام دهیم؟
قبل از هر کاری رایانه خود را به اینترنت متصل نمایید و با دکمه ترکیبی Alt+Ctrl+t ترمینال را باز کنید. ترمینال یکی از بزرگترین و قدرتمند ترین امتیازات سیستم عامل گنو/لینوکس است. پس از آن نترسید و سعی کنید با ترمینال دوست شوید. چون قرار است بخشی از کارهای شما را انجام دهد. البته این بدین معنا نیست که شما مجبور هستید تا تمام کارهای خود را با ترمینال انجام دهید. برای یادگیری اول پیشنهاد میکنم تا با GUI یا همان بخش گرافیکی سیستم عامل کار کنید. ترمینال لینوکس بسیار قدرتمند و انعطاف پذیر است.
بعد از اتصال رایانه به اینترنت و باز کردن ترمینال دستور زیر را برای بروز رسانی وارد نمایید:
sudo apt update
شاید برای شما سوال شود دستور بالا به چه معناست؟
عبارت sudo به معنای super user do هست. در اوبونتو و تمام سیستم عاملهای گنو/لینوکسی دسترسی کاربر ریشه به دلیل مسائل امنیتی قفل است. پس کسی که دسترسی ریشه دارد کاراهای سطح بالاتری را میتواند در سیستم انجام دهد. برای عملیاتی مانند بروز رسانی سیستم عامل نیاز به دسترسی ریشه دارید و با نوشتن عبارت sudo شما مجوز ورود کاربر ریشه را اعلام میکنید.
دستور را وارد نمایید و سپس رمز عبور کاربر ریشه را وارد نمایید. دقت کنید که در هنگام وارد کردن پسوورد (رمز عبور) هیچ کاراکتری نمایش داده نمیشود.
عبارت apt نیز برنامهایی برای مدیریت بستهها میباشد. از جمله وظایف apt میتوان به بروزرسانی، نصب، حذف بستهها اشاره کرد. در توزیعهایی که بر پایه دبیان(یا دبین) هستند از apt استفاده میشود. توزیع های دیگر گنو/لینوکسی از مدیریت بستههای دیگری استفاده میکنند. مانند pacman در آرچ و یا dnf در فدورا.
عبارت update هم به معنای بروزرسانی در زبان انگلیسی میباشد.
پس دستور بالا را وارد نمایید تا سورس لیستهای شما بروز شوند. اگر بروزرسانی جدیدی باشد دریافت میشود و در غیر این صورت سورس لیست بعدی بررسی میشود.
حال به بروزرسانی نرم افزارها میرسیم:
برای بروز رسانی نرم افزارها از دستور زیر استفاده کنید:
sudo apt upgrade
همچنین برای بروز رسانی کرنل و یا بروز رسانی نسخه جدید(در صورت وجود) از دستور زیر استفاده کنید:
sudo apt dist-upgrade
اوبونتو 16.04 از کرنل(لینوکس) نسخهی 4.4.0 استفاده میکند. که در روزهای آینده بروز رسانی برای کرنل هم منتشر خواهد شد. کرنل وظیفه مدیریت سخت افزار را بر عهده دارد.
برای پاکسازی سیستم عامل از فایلهای بیهوده دستور زیر را وارد نمایید تا فضای کمتری بر روی دیسک اشغال شود:
sudo apt-get autoremove
بعد از بروز رسانی میرسیم به تنظیمات سادهی سیستم عامل که مهمترینهای این تنظیمات را برای شما توضیح خواهیم داد:
- تعیین بهترین سرور برای دانلود بروز رسانیها و برنامهها:
از قسمت تنظیمات وارد Softwar & Update شوید و سپس در سربرگ Ubuntu Software با توجه به عکس زیره مناسبترین سرور را انتخاب نمایید:
در حال حاضر سرورهای ایرانی سرعت خوبی را ارائه میدهند.
- اگر در هنگام نصب اوبونتو زبان فارسی را اضافه نکردید میتوانید از مسیر زیر استفاده کنید:
System Settings > Hardware >Keyboard >Text Entry
برای دسترسی راحتتر میتوانید داخل دش(Dash) عبارت Text Entry را تایپ نمایید.
بعد از طی این مسیر بر روی علامت + کلیک کنید و زبان فارسی را مانند عکس زیر جستجو کنید:
برای تعیین کلید میانبر جهت جابجایی بین دو زبان بعد از اضافه کردن زبان فارسی در قسمت Switch to Next Suorce Using کلید میانبر مورد نظر خود را مشخص نمایید.
باقی تنظیمات از جمله تنظیمات موس و تاچ پد یا پاور، تصویر زمینه، روشنایی صفحه نمایش، زمان روشن بودن و قفل شدن سیستم عامل، تظیمات صدا، شبکه، پرینتر و… را براحتی انجام دهید.
از این پس به شما چند نرم افرار کاربردی و نحوه نصب را توضیح خواهیم داد. توصیه میکنم نرم افزارهای معرفی شده را به وسیلهی ترمینال نصب نمایید تا به استفاده از آن عادت کنید. در غیر اینصورت میتوانید از مرکز نرم افزاری گنوم که در اوبونتو 16.04 جایگزین مرکز نرم افزاری اوبونتو شده است استفاده نمایید.
unity-tweak-tool
برای شخصی سازی و اعمال آن میتوانید از نرم افزار unity-tweak-tool استفاده نمایید. برای نصب از دستور زیر استفاده نمایید:
sudo apt install unity-tweak-tool
-tool
در این برنامه تغییرات زیادی را می توانید اعمال کنید.از جمله آیکون، تم، فونت و …
VLC Media Player
نرم افزاری مشهور و اپن سورس برای تمام سیستم عاملها میباشد که قابلیت پخش انواع فرمتهای صوتی و تصویری را دارد. برای نصب vlc از دستور زیر استفاده نمایید.
sudo apt install vlc
chromium-browser
برای مروگری میتوانید از موزیلا فایر فاکس و یا کرومیوم استفاده کنید که هر دو نرم افزار آزاد و اپن سورس هستند. فایر فاکس بصورت پیش فرض بر روی اوبونتو و اکثر توزیعهای گنو/لینوکس نصب میباشد. برای نصب کرومیوم دستور زیر را در ترمینال وارد نمایید:
sudo apt install chromium-browser
LibreOffice
LibreOffice هم مانند مایکروسافت آفیس میباشد و میتوانید کارها و پروژههای دانشگاهی خود را در آن تایپ کنید. اوبونتو 16.04 بصورت پیش فرض از آخرین نسخه (5.0) استفاده میکند. این نرم افزار بر خلاف مایکروسافت آفیس کاملا رایگان میباشد.
Eclipse Integrated Development Environment
یکی از لذت بخش ترین کارها در گنو/لینوکس برنامه نویسی است. یک IDE خوب برای برنامه نویسی Eclipse میباشد. برای نوشتن برنامه هایی با زبان java و C و ++C و PHP مناسب میباشد.
در گنو/لینوکس IDE برای برنامه نویسی زیاد پیدا خواهید کرد.
virtualBox
ویرچوال باکس برای مجازی سازی به کار میرود. این برنامه علاوه بر اپن سورس بودن آزاد هم میباشد. اگر میخواهید سیستم عاملهای دیگری را بدون نیاز به نصب بر روی هاردیسک تجربه کنید، از VirtualBox استفاده کنید. نسخه 5.0 این نرم افزار در مخازن اوبونتو موجود است و با زدن کد زیر در ترمینال میتوانید نصب نمایید:
sudo apt install virtualbox
Darktable & Gimp
برای ویرایش عکسهای خود از این دو نرم افزار استفاده نمایید. Darktable قابلیت ویرایش عکسهای شما با فرمت RAW را دارد. این دو نرم افزار آزاد هستند.
برای نصب Darktable و Gimp از دستور زیر استفاده کنید:
sudo apt install darktable
sudo apt install gimp
Vim Editor
vim یک نرم افزار قدرتمند ویرایشگر متن است که در گنو/لینوکس کاربر زیادی دارد. از جمله نوشتن اسکریپت بش و برنامه نویسی کاربرد دارد.
برای نصب vim از دستور زیر استفاده کنید:
sudo apt install vim
Blender
Blender یک نرم افزار مدلسازی سه بعدی است. قابلیت رندرینگ بسیار بالا از جمله به دارا بودن اکثریت موتورهای رندرینگ با پلاگینهای داخلی و خارجی را اشاره کرد. برای نصب بلندر میتوانید از دستور زیر استفاده نمایید:
sudo apt install blender
تا به اینجا چند مورد مهم برای شروع کار با اوبونتو بازگو شد. مسلما این اول راه است و تا یادگیری کامل گنو/لینوکس راه زیادی را پیش رو دارید. پس به زودی خسته نشوید و ادامه دهید. اگر نکته ایی یا برنامه مفیدی را از قلم انداختیم در بخش نظرات با دوستان خود به اشتراک بگذارید.
برنامه Synapse
برنامه ای برای جست و جوی برنامه و فایل های روی سیستم. بسیار سریع و روان و کاربردی.
از طریق مرکز نرم افزار باید نصب شود.
امکان نصب از طریق ترمینال نبود.