آشنایی با 10 نوع سردرد

• تعداد بازدید :
• 352855
• یکشنبه 15/12/1389
• تاریخ :

آشنایی با 10 نوع سردرد

---

سردرد یکی از شایع ترین مشکلات روزمره بشر است به گونه ای که در بسیاری از مواقع افراد را مجبور می کند تا در اسرع وقت به پزشک مراجعه کنند .

برخی سردردها اختصاصی‌تر بوده و با علامت دیگری همراه نیستند. در این سردردها بر خلاف تصور بسیاری از افراد،  مغز عامل ایجاد سردرد نیست، بلکه سردرد از بد عمل کردن عضلات، عروق خونی و اعصاب ناشی می‌شود؛ برای مثال گشاد شدن شریان ها و یا انقباض بیش از حد عضلات می‌تواند عصب های خاص و حساسی در مغز را تحریک کند و در نتیجه سردرد به وجود آورد.

---

هورمون هایی مانند استروژن می‌توانند باعث بدتر شدن سردرد شوند. از آن جایی که خانم ها طی عادات ماهیانه متحمل نوسانات هورمونی در بدن می‌شوند، احتمال بروز سردرد متوسط تا شدید در خانم ها دو برابر آقایان است. همچنین خانم ها بیشتر از آقایان به انواع خاص سردرد مانند میگرن دچار می‌شوند.

 

1- سردرد خوشه ای

این نوع سردرد ، شدیدترین درد را به همراه دارد، در عین حال کمتر از انواع دیگر شایع است. از هر 10 فرد مبتلا به این بیماری، 9 نفرشان مرد است که اغلب سیگاری های ماهر و دایم الخمر در زمره این گروه قراردارند .

سردردهای خوشه ای به صورت گروهی حمله می کنند. معمولا درد، هر روز در یک ساعت معین بروز می کند و ممکن است روزها ، هفته ها یا حتی ماه ها طول بکشد. در نهایت هم این امکان وجود دارد که پس از بهبودی نسبی ، درد ماه ها یا سال ها به سراغ فرد نیاید و او فکر کند که کاملا خوب شده است .

در هنگام شروع حمله، دردی شدید و کشنده در یک طرف سر احساس می شود . ضمن آن که ممکن است آبریزش بینی و چشم از همان طرف سر آغاز شود. گاهی اوقات استنشاق اکسیژن خالص در مرحله اول بروز سردرد، ممکن است درد را متوقف کند. هنگامی که به این نوع سردرد مبتلا شدید ،سیگار نکشید و از انجام فعالیت های استرس زا خودداری کنید.

 

2- سردرد تنشی یا هیجانی

این نوع سردرد بسیار شایع است. علت پیدایش این نوع سردرد، انقباض عضلات کاسه سر، گردن، شانه و صورت است. مهم ترین دلیل پیدایش این انقباض ها نیز هیجانات عصبی است.

سردرد تنشی، هم به شکل پراکنده و نامنظم بروز می‌کند و هم ‌به شکل مزمن ‌و حاد گریبان افراد را می‌گیرد. طوری که شخص در طول یک ماه ممکن است پنج روز با این سردرد دست و پنجه نرم کند .

درد معمولا از ناحیه پیشـــــانی، گردن یا شانه شروع می شود و به تــدریج تمام کاسه سر را فرا می گیرد. این درد ماهیت فشاری داشته، ولی خاصیت ضربانی ندارد. بیمار از اینکه سرش سنگین است شکایت دارد، ممکن است تهوع پیدا کند، اما به استفراغ دچار نمی شود. این درد می‌تواند 30 دقیقه تا 7 روز ادامه داشته باشد.

برای درمان سردردهای پراکنده و نامنظم معمولا می‌توان از قرص های مسکن استفاده کرد. علاوه بر آن، سرد و گرم کردن پیشانی به کمک یک حوله، یا ماساژ آرام شقیقه و گیجگاه می تواند تاثیر بسزایی در تسکین این نوع سردرد داشته باشد .

 

3- میگرن

میگرن، سردرد شدید و گذرایی است که گاه در یک قسمت سر پدید می آید. میگرن در زبان یونانی به معنای "نیمه سر" است. معمولا سردرد میگرنی با یک دوره مقدماتی آغاز می شود که طی آن شخص به طرز غیرعادی احساس خستگی و کسالت می‌کند. سپس حالت تهوع ، استفراغ، اختلالات بینایی و اغلب بیزاری از نور (ترس از نور) به وجود می آید .

این دوره مقدماتی ممکن است چند دقیقه تا چند ساعت طول بکشد و متعاقب آن سردرد بروز می‌کند.

دردی که با میگرن همراه است ربطی به گشاد شدن رگ ها ندارد. در حقیقت، افراد مبتلا به میگرن نمی‌توانند به خوبی در برابر محرک های محیط از قبیل نور ، صدا و حتی علایم درد واکنش نشان دهند، در نتیجه میزان درد شدت می یابد.

با اسکن مغز معلوم گردید به هنگام بروز میگرن ، فعالیت ساقه مغز نیز غیر طبیعی می شود. ساقه مغز به ناحیه ای از مغز گفته می شود که کنترل واکنش های مربوط به گرسنگی و تنفس را بر عهده دارد. این ناحیه همانند فیلتر عمل می‌کند و موجب می شود افراد، پیغام های ناخواسته یا مزاحم مثل صداهای اضافی را از خود دور کنند. هنگامی که ساقه مغز خوب عمل نکند، این پیغام ها به سمت مغز هجوم می برند و موجب پر شدن مغز از بارهای اضافی می شوند .

به نظر می رسد داروهای ضد تشنجی که به منظور جلوگیری از حمله صرع توسط بیماران مبتلا به صرع مصرف می شود، می تواند آن دسته از سلول های عصبی را که موجب بروز میگرن می شوند غیر فعال کند.  طبق تحقیقات حدود 70 درصد بیماران مبتلا به میگرن شدید ، از این داروها استفاده می کنند . داروهای ضد تشنج، عوارض جانبی مثل خستگی ، اضطراب و ریزش مو را به دنبال دارند . بنابراین باید به دنبال داروهای جدیدی بود که تنها روی ساقه مغز اثر بگذارند.

 

4- سردرد به علت مننژیت (عفونت پرده مغزی)

درد در این بیماران به صورت فشرده است و تمام سر را فرا می گیرد، با استراحت کاهش می یابد و با حرکت بدنی تشدید می شود. وجود علایمی چونتب و سفتی گردن به تشخیص این نوع سردرد کمک می کند.

 

5- سردرد به علت تومور مغزی

این نوع سردرد معمولا متناوب بوده و در اوایل صبح شدیدتر است و بیشتر ماهیت حمله ای دارد. با حرکت سر، بلند کردن بار، عطسه و به خصوص سرفه تشدید می شود. معمولا سردرد همراه با اختلالات خواب همراه است و گاهی بیمار به علت سردرد از خواب بیــــــدار می شود.

 

6- سردرد به علت فشار خون بالا

سردرد در این بیماران، معمولاً زمانی ظاهر می شود که فشار خون ماکزیمم به حدود 20 و فشار خون مینیمم به حدود 12 رسیده باشد. این نوع سردرد غالبا در ناحیه پس سر است و با درمان فشار خون در اکثر موارد از بین می رود.

 

7- سردرد ناشی از بیماری های چشم

عیوب انکساری چشم، سبب پیدایش سردردهای مکرر در ناحیه پیشانی به خصوص هنگام مطالعه یا تماشای تلویزیون می شود. سردرد ناشی از آب سیاه چشم نیز معمولا در ناحیــه پیشانی متمرکز می شود ، اما با درد شدید و تهوع همراه است.

 

8- سردرد ناشی از بیماری سینوس

سردرد ناشی از التهاب و عفونت سینوس ها (سینوزیت) اغلب در ناحیه پیشانــــی متمرکز می شود. این دردها با حرکت سر و دراز کشیدن تشدید می شود و پس از بیدار شدن از خــواب به حداکثر شدت خود می رسد. این سردردها با درمان التهاب یا عفونت سینوس ها مرتفع می شوند.

 

9- سـردرد ناشی از عفونت دندان

این نوع سردرد غالبا از ناحیه صورت شروع و به تدریج به تمام سر منتشر می شود و با درمان عفونت دندانی ، درد از بین می رود.

 

10- سردرد آلرژیک

این نوع سردرد متعاقب تماس فرد بیمار با ماده حساسیت زا ایجــــاد می شود. معمولا همراه با این نوع سردرد، سایر علایم حساسیت مثل گرفتگی بینی ، آبریزش بینی ، سرفه، عطسه و گاهی اسهال دیده می شود و کنترل حساسیت معمولا به کنترل سردرد منجر می شود.

فرآوری: مریم سجادپور

بخش تغذیه و سلامت تبیان

پاسخ سوالات خود در زمینه "سردرد" را اینجا مشاهده کنید

سوالاتی که کاربران باشگاه خبرنگاران در قسمت"رایگان درمان شوید" مطرح کرده بودند، توسط "متخصص مغز و اعصاب" پاسخ داده شد.

گروه علمی پزشکی باشگاه خبرنگاران؛ بخشی از پاسخ سوالاتی که کاربران باشگاه خبرنگاران در قسمت رایگان درمان شوید مطرح کرده بودند را منتشر کرد.  

شما هم می توانید با مراجعه به کلینیک باشگاه خبرنگاران و طرح سوالات خود پاسخ را از پزشکان مطرح در آن بخش دریافت کنید.

اما پاسخ سوالات برخی از کاربران درخصوص سردرد که توسط دکتر محمدعلی اکبریان متخصص این رشته داده شده است، به شرح ذیل است:

***لیلا: 

سلام، من تقریبا 31 سال دارم بعضی مواقع سردردهایی به سراغم میاد که چند روز طول میکشه و تو این چند روز چشمام و شقیقه هام هم درد میکنه طوری که با لمس کردن هم درد می گیره می خواستم علتش رو بدونم ممنون میشم راهنماییم کنید. 

 پاسخ از: محمدعلی اکبریان، متخصص مغز و اعصاب: اگر سردرد یک طرفه و ضربان دار باشد که این نوع سردرد معمولا 3 تا 72 ساعت طول می کشد، سردرد میگرنی است در عین حال سردرد عصبی نیز گاهی به همین شکل  بروز می کند. بسته به سن شما که پایین است این سردرد به میگرن مربوط می شود. که با انجام معاینه، انجام سی تی اسکن و مصرف داروهای ضد میگرن این نوع سردردها بهبود می یابند در غیر اینصورت سردرد شما عصبی است.

 

***الهام: 

من به خاطر کارم زیاد از کامپیوتر استفاده می کنم یه وقتایی نگاه کردن به کامپیوتر باعث سردردم میشه ممکنه این سردرد در آینده من رو دچار مشکل کنه؟ ممنوم 

 پاسخ از: محمدعلی اکبریان، متخصص مغز و اعصاب: نه این سردرد، سردرد چشمی است که موجب اختلال دید هنگام کار با رایانه می شود در این موارد باید به چشم پزشک مراجعه کنید. 

 

***سارا: 

سلام، چه چیزهایی می تواند سردرد را تشدید کند؟ در مورد دلایل مختلف سردرد توضیح بدین لطفا. با تشکر 

 پاسخ از: محمدعلی اکبریان، متخصص مغز و اعصاب: سردرد بستگی به علتش دارد. سردردهای میگرنی با مصرف بعضی از غذاها، بی خوابی، استرس و فشارهای عصبی بروز می کند درحالی که سردردهای عصبی با ناراحتی، عصبانیت، استرس و فشار روحی ایجاد می شود. برخی از سردردها نیز بر اثر فشار خون هنگام صبح و سردردهای چشمی بعد از ظهرها بروز می کند پس زمان، مکان، صفت، انتشار، عوامل تشدیدکننده و عوامل تخفیف کننده از جمله عوامل بروز سردرد هستند دلایل مختلف بینایی، فشار عصبی، روحی و زمینه ارثی هم عوامل بروز سردردهای میگرنی هستند.

 

***ساسان: 

آیا تغذیه می تواند در بهبود سردرد یا پیشگیری از آن نقش داشته باشد؟ 

پاسخ از: محمدعلی اکبریان، متخصص مغز و اعصاب: بله صددرصد به خصوص در بیمارانی که سردرد میگرنی دارند. غذاهای سرخ کرده، ادویه جات، سوسیس و کالباس که حاوی مواد نیترات است، لبنیات چرب و پنیر تشدیدکننده سردرد میگرنی است با حذف  موارد بالا سردرد هم بهتر می شود. 

***محمدی: 

همیشه سردرد دارم در حدی که از سردرد حالت تهوع بهم دست میده می خوام بدونم آیا این سردرد میگرنی است؟ 

پاسخ از: محمدعلی اکبریان، متخصص مغز و اعصاب: بله سردردهای میگرنی با حالت تهوع و استفراغ بروز می کند به طوری که بعد از استفراغ حال بیمار بهبود می یابد.

 

***ساناز:  

با سلام، من دختری 21 ساله هستم که دچار بیماری صرع از نوع خفیفش می باشم گاهی اوقات سردردهای طولانی می گیرم که مجبور می شوم قرص های مسکنی مانند: ادویل و رهافین مصرف کنم.  ممنون میشم کمکم کنید. 

پاسخ از: محمدعلی اکبریان، متخصص مغز و اعصاب:  با مصرف مسکن برطرف می شود و قابلیت ارزیابی ندرد اگر 6 عامل ذکر شده در آن دخیل باشد با سی تی اسکن یا MRI مشخص می شود که این علائم بیماری میگرن است یا نه و با داروهای ضد میگرن  برطرف می شود. 

 

***ناشناس: 

طب سنتی و داروهای گیاهی در درمان سردرد را معرفی کنید. 

 پاسخ از: محمدعلی اکبریان، متخصص مغز و اعصاب: داروهای گیاهی برای هر بیماری یک جواب دارد و در سردردهای میگرنی قطره میگرن معرفی می شود اما مشورت با پزشک بهترین روش است. 

***علیرضا:

آیا تغذیه می تونه در کاهش سردرد موثر باشه؟ 

 

پاسخ از: محمدعلی اکبریان، متخصص مغز و اعصاب: در سوالات قبلی پاسخ داده شد. 

 

***3877: 

سلام من اکثر اوقات سردردهای دارم که بعضی اوقات آنقدر مخم تیر می کشه و با سر صدای بچه سردرد میشکم و عصبی میشم تحمل سروصدا ندارم و به تازگی خود به خود استرس میگرم، دلم آشوب می شه در ضمن با سوار شدن تو ماشین اکثرا سردرد میشم می خواستم بدونم مشکل از چی میتونه باشه؟ 

 

پاسخ از: محمدعلی اکبریان، متخصص مغز و اعصاب: سردرد عصبی است با مصرف داروهای آرام بخش  تحت نظر پزشک متخصص رفع می شود. 

 

***اشرف: 

من بین محل کارم تا خونمون 70 کیلومتر فاصله هست و شنبه ها معمولا بعد از 2-3 ساعت از ساعت کاریم سردرد عجیبی در قسمت پیشانی و چشمهایم بروز می کند که روزمو خراب می کند ضمنا تا نیمه شب هم ادامه دارد در حالی که سایر روزهای هفته هیچ مشکلی ندارم. لطفا دلیل  این علائم را ذکر کنید. صبحانه هم می خورم حتی بیشتر؟ 

پاسخ از: محمدعلی اکبریان، متخصص مغز و اعصاب: سردردهای عصبی و سردردهای تنشی است که با کار ارتباط دارد. 

 

***ناشناس: 

سلام. من دختری 18ساله باقد 165 و وزن 52هستم. من دچاراختلال مزاجی شدم و مشکلات زیادی دارم اما نمیتونم مزاجم رو تشخیص بدم مثلا با اینکه دستا و پاهام همیشه سرده اکثر روزها احساس داغی شدیدی در سر و صورتم دارم و اکثرا همراه با آن فشار شدیدی رو در سرم حس میکنم و سردردی تقریبا همیشگی که بیشتر همان فشار است مربوط به یک فصل خاصی هم نیست، دارم.  تقریبا حدود یک سال است که این حالت رو دارم و الان این احساس داغی رو در بیشتر قسمت های بدنم حس میکنم و فقط دست ها و پاهام همیشه سردند. و پوست دستهام سفید مایل به صورتی و خشکه وکلا پوست بدنم خشک اما دارای چربیه و همیشه مخصوصا بعد از حمام احساس میکنم پوستم کشیده شده و ترک میخوره و خارش در دستها و پاهایم دارم. بااینکه زود سردم میشه اما اصلا تحمل گرما رو ندارم.همیشه موقع بلندشدن ازخواب کل صورتم پف میکنه. در طول روز اهل خوابیدن نیستم اما صبحها به سختی بیدارمیشم و با اینکه برای کنکور درس میخونم اما زودتر از ساعت9 بیدارشدنم غیرممکنه. موقعی که نشستم زودتر از بقیه پاهام بی حس میشه. شونه ها و پشتم و خفیفتر از اونا صورت و گردنم جوش میزنه. میدونم سوالم درباره سردرهای میگرنی نیست اما تو شهرخودمون دکترطب سنتی نیست و این سایت تنهاراهی هست که میتونم سوالمو بپرسم.خواهش میکنم علت و راه درمان علائمی که دارم رو از یک پزشک بپرسید

 

پاسخ از: محمدعلی اکبریان، متخصص مغز و اعصاب: شما باید به پزشک متخصص غدد داخلی مراجعه کنید که از لحاظ پرکاری تیروئید، بیماری های گوارشی، سندروم های روده تحریک پذیر و فشار خون چک شوید. 

***فرانک بخشی: 

وقتی خیلی ناراحت میشم یا خیلی هوا گرم و سرد باشد یا زیاد بخوابم و یا کم بخوابم وقتی روزه بدون سحری وقتی  سفر بروم و یا نزدیک تاریخ پریود، حین آن و یا بعد از آن اول باشه حدقه چشم چپم و بعد سمت چپ سرم شروع به درد میکند حتی احساس می کنم از سوراخ بینی سمت چپم با نفس کشیدن باد سرد خارج و وارد می شود گاهی فکر می کنم در قسمت چپ صورتم و بینی ام و حتی دندانهای سمت چپم هم احساس درد می کنم بعد در پشت گردنم هم احساس درد می کنم و بعد حالت تهوع شدید بهم دست میده اگه یه قرص سرماخوردگی بزرگسالان adult cold بخورم خیلی زود سردردم بهتر میشه اما یهو داغ میکنم بعد لرز میکنم و بعد شدید تشنه میشم بعدم شدید خوابم می اد وقتی دو سه ساعتی بخوابم معمولا بعدش با تشنگی شدید و خوب شدن سر دردم بیدار میشم اما گاهی اوقات هنوز سرم خیلی کم دردش باقی میمونه ولی دیگه حالت تهوع ندارم و کم کم درد میره گاهی اوقات هفته ای یکبار این درد به سراغم می اد و گاهی دو سه هفته یکبار و یا ماهی یکبار اینرو هم بگم دچار کم کاری تیروئید از چهار سال پیش شده ام و روزی نصفه قرص لیووتیروکسین سدیم میخورم شبها دوست دارم بیدار باشم و روزها بخوابم و نمیتوانم این عادت رو ترک کنم کلا بیشتر وقتها خواب آلودم و میل به خواب دارم . به دکتر چشم پزشک مراجعه کردم گفت سردردت عصبی است و قرص اعصاب و تپش قلب برایم تجویز کرد گفت یک ماه آنها را مرتب بخوری دیگه سردرد نمیگیری اما من ترسیدم و آنها را نگرفتم که بخورم فقط با قرص سرماخوردگی سردردم را درمان میکنم اینرا هم بگویم سالها پیش بینی ام یک ضربه مشت خورد خونریزی کرد و مدتها متورم بود تا اینکه تورمش خوابید اما روی بینی ام استخوانش کمی برجسته شد بنظر شما مشکل سردرد و حالت تهوع در پی آن میگرن است؟ 

 پاسخ از: محمدعلی اکبریان، متخصص مغز و اعصاب: سردرد میگرنی است حتما به یک متخصص مغز و اعصاب مراجعه کنید.